Deprem olunca Tokyo daki arkadaşlarımı aradım evine gir hiçbir şey olmaz merak etme dediler
Sallantıyla Kadıköy Escort konuttan dışarı fırladık Dışarı çıkan yalnızca yabancılardı Japonlar evlerindeydi
Bu kelamlar yıllar evvel İstanbul dan Japonya nın Tokyo kentine taşınan Diğdem Ay ve Fatma Türe ye ilişkin Türkiye de 1999 Ataşehir Escort Marmara Depremi ni yaşamış Cinse ve Ay etkin fay çizgileri üzerinde yer alan ve yılda ortalama 1500 zelzelenin gerçekleştiği Japonya da sarsıntının nasıl gündelik hayatın bir kesimi olduğunu anlatıyor
6 Bostancı Escort Şubat ta yaşanan zelzelelerde 50 binden fazla insanın hayatını kaybettiği binlerce binanın ya yıkıldığı ya da ağır hasar aldığı Türkiye de depremlere ne kadar hazır olduğumuz hala bir soru işareti Anadolu Yakası Escort Türkiye üzere bir zelzele ülkesinden Japonya üzere bir öbür zelzele ülkesine yerleşen Ay ve Türe nin tecrübeleri bize çok şey anlatıyor
TOKYO DA NİZAM HAKİM
Tasarımcı olan Diğdem Ay 2018 yılında Japonya’ya turist olarak gitmiş Bu seyahat sonrası taşınma kararı alıp 2019’da Tokyo’ya yerleşmiş ve lisan kursuna başlamış Bir yandan lisan kursuna giderken bir yandan da iş bakmış Ay ın Japonya ya yerleşme kararında İstanbul da yaşadığı hayatın tesiri olmuş İstanbul da Feneryolu nda oturduğunu ve Hadımköy deki bir dokumacılık firmasında dizayncı olarak çalıştığını lisana getiren Ay her gün en az 5 saatini yolda harcamaktan yorulmuş
Tokyo 37 milyonluk nüfusu ile dünyanın en kalabalık kentlerinden biri İstanbul da yaklaşık 20 milyonluk bir nüfusa sahip Ay a her iki kentin nüfusunun da ağır olduğunu hatırlatarak Tokyo nun neden cazip geldiğini soruyoruz Ay Tokyo nun kalabalık olmasına karşın kaostan uzak nizamın hakim olduğu bir yapıya sahip olduğunu söylüyor Bu sistemin kendini zelzele pratiğinde de gösterdiğinden bahsediyor
Ay 1999 Marmara Depremi ne Çamlıca daki meskenlerinde ailesi ile birlikte yakalanmış Meskenlerinin hasar gördüğünü belirten Ay Kendimizi dışarı atmak istedik lakin kapılar açılmadı Konutumuz hasar almıştı Daha sonra dışarı çıkmayı başardık Bir hafta parka yattık Ben bunun travmasını uzun mühlet üzerimden atamadım Annem ise hala bununla yaşıyor Japonya ya yerleştikten sonra sarsıntıyla ilgili tasalarımı yenmeyi kısmen başardım diyor
7 4 ŞİDDETİNDEKİ ZELZELEDE YALNIZCA MASANIN ÜSTÜNDEKİ RUJUM YERE DÜŞTÜ
Japonya ya gittikten sonra Ay ın yaşadığı birinci zelzele 7 3 büyüklüğünde olmuş Kendini çabucak dışarı attığını lisana getiren Ay sokakta kimse olmadığını görünce yaşadığı şaşkınlığı şu sözlerle ifade ediyor Tokyo daki birkaç arkadaşımı aradım evine gir hiçbir şey olmaz merak etme dediler Yeniden sarsıntı olunca ben de alışmaya başladım Burada sarsıntı olduğunda insanların hali deprem oluyor neyse ben dizimi izlemeye devam edeyim üzere oluyor Bunun sebebi de 2011 yılında gerçekleşen 9 1 şiddetindeki zelzele Sarsıntının merkez üssünde birtakım hasarlar meydana gelmiş lakin iki saat aralıkta bulunan Tokyo da neredeyse hiç hasar oluşmamış
Ay ın kelamını ettiği sarsıntı yalnızca Japonya da değil dünyada son yıllarda yaşanmış en büyük sarsıntılardan biri 11 Mart 2011 yılında gerçekleşen zelzele ve sonrasında oluşan tsunami sonucu bölge genelinde 15 bin 900 kişi hayatını kaybetmiş 2 bin 500’den fazla kişi kaybolmuştu Ayrıyeten Fukuşima Dai içi Nükleer Santrali’ndeki reaktörde yol açtığı nükleer erime nedeniyle santrali çevreleyen yerleşim bölgeleri tahliye edilmişti
Ay bu sarsıntı sonrası ülkedeki mevcut zelzele tedbirlerinin daha da katılaştığını belirtiyor Kendi yaşadığım mahalleden bir örnek vereyim Üç katlı bir apartmanın inşaatı başladı O kadar derin temel kazıyorlar ve o kadar dikkatli davranıyorlar ki inşaat konusunda o küçük üç katlı apartmanın imali iki sene sürdü İnşaatın tüm etaplarını gördüm Konutu büsbütün çelik konstrüksiyon üzerine yaptılar Türkiye de sarsıntıya yakalandığımda binalar zangır zangır titriyor lakin burada binalar yavaşça sağa ve sola sallanıyor Mesela bir apartmanın ikinci katında yaşarken 7 4 büyüklüğünde bir zelzeleye yakalandım yalnızca masanın üstündeki rujum düştü
EVLER DIŞARIDAN DAHA GÜVENLİ
Peki Japonya da sarsıntı gerçeği gündelik hayatta nasıl kendini gösteriyor Ay tren istasyonları toplu taşıma çizgileri üzere yerlerde zelzeleyle ilgili bilgilendirici kitapçıkların yer aldığını söylüyor ve Tokyo ya birinci gidip adres için kayıt yaptırmak istediğinde yetkililer tarafından sarsıntıyla ilgili bilgilendirildiğini anlatıyor
Belediyeye gittim belediye vazifelisi taşındığım bölge ile ilgili bilgilerin yer aldığı yaklaşık 200 sayfalık bir kitapçık verdi Yabancılar için kitapçığın İngilizce versiyonu da var Kitapçığın içinde bulunduğunuz kentte nasıl yaşayabileceğinize dair bütün bilgiler yer alıyor Buna depremde nasıl davranmanız gerektiğine dair bilgiler de dahil Bir de taşınabilir uygulama var sarsıntıyla ilgili onu indirmeniz gerekiyor Burada bir de birkaç saniye öncesinde haber veren erken ikaz sistemi var Sarsıntılardan çok kısa müddet evvel telefonunuzun alarmı ötüyor Hatta bir kezinde gece çalmıştı çok korktum alarmdan sonra alarmı kapatıp uyumaya devam ettim Bu nedenle beşerler burada sarsıntıdan değil sarsıntı sonrası oluşacak tsunami su baskını olaylarından daha çok korkuyor Sarsıntı ve tsunami olduğunda ne yapmanız gerektiği de gerek kitapçıkta gerek taşınabilir uygulamada yer alıyor Her kentte her mahallede toplanma alanları var Size en yakın toplanma alanını uygulamadan görebiliyorsunuz
Ay ayrıyeten kelamlarına şunu ekliyor Bunların yanı sıra buradaki herkesin bildiği tek bir şey var Konutlar dışarıdan daha inançlı
Geçen ekim ayında ailesini ziyaret etmek için İstanbul a geldiğini söyleyen Ay 15 günlük ziyareti boyunca sarsıntı olacağı korkusu yaşadığını aktarıyor Tokyo daki konutuna döndüğünde sarsıntı korkusu olmadan uyuyabildiğini belirten Ay Deprem olursa Tokyo da başıma bir şey gelmeyeceğini düşünerek rahatlıkla uyudum Burada zelzeleyle ilgili hissedilen duygu güven duygusu İnsanların sisteme itimatları var diyor
YERLEŞTİĞİMİZ BİRİNCİ GÜNÜN AKŞAMI SARSINTI OLDU
Akademisyen Fatma Çeşide 2018 yılının eylül ayında Tokyo ya taşınmış Tokyo Yabancı Araştırmalar Üniversitesi nden TUFS aldığı davetle Tokyo ya giden Tipe 5 yıldır Japonya da yaşıyor ve bunun en az 5 yıl daha devam etmesini istiyor Ay üzere Çeşide de yıllar evvel Japonya ya turist olarak gidip çok sevdiğini anlatıyor Üniversiteden teklif alınca da çok düşünmeden eşi ile birlikte buraya yerleşiyor
Türe Japonya nın zelzele konusunda aldığı tedbirlerin gündelik hayatın bir kesimi olduğunu bu nedenle zelzele gerçeğinin korkulan bir şey olmadığını belirtiyor Tokyo ya taşındığı günün gecesi zelzele olduğunu anlatan Çeşide birinci etapta panik yaşadığını söylüyor Telefonun alarmı çaldı Çok korktuk Gerçi üniversitenin kısım lideri daha birinci görüştüğümüzde bize zelzeleyle ilgili bilgi vermişti O nedenle alarm sistemini biliyordum En azından size hayat üçgeni sağlamak ve kendinizi korumak için az da olsa vakit tanıyor
Daha sonra yıllar içinde Cinse pek çok sefer sarsıntısı yaşamış Üniversitenin lojmanında kaldığını belirten Cinse Deprem olunca meskenden dışarı fırladık Dışarı çıkan yalnızca yabancılardı Japonlar evlerindeydi Hatta hiç tanımadığımız Japon komşularımız gelip bizi sakinleştirmeye çalıştı diye anlatıyor
Bir başka zelzelesi de okulda ders sırasında yaşamış Öğrencilerin soğukkanlılığını şu sözlerle tabir ediyor Daha küçük yaşlardan itibaren zelzele eğitimi alıyorlar Okullarda yılda birkaç kez zelzele tatbikatı oluyor O nedenle sarsıntı anında panik yaşamıyorlar Ders anlattığım sırada zelzele olunca çok korktum lakin çocuklar çok sakindi Mesela bir öğrenci sarsıntı anında kapıya yakın olan bir öteki öğrenciye başıyla kapıyı açmasını işaret etti Zira zelzele nedeniyle kapılarda sıkışma olabiliyormuş ve bu nedenle yaptıkları birinci şey kapıları açmak Ancak bunu o kadar sakin yaptılar ki
HER YERDE ZELZELE ÇANTASI VAR
Japonya da sarsıntıya yönelik pek çok önlem olduğunu belirten Çeşide bunların neler olduğunu şu formda aktarıyor Her yerde zelzele çantaları var Hatta kiralamak istediğiniz konutun içinde de hazır bir biçimde bulunabiliyor Mesela üniversitenin her katında duvarlara monte halde el fenerleri bulunuyor Bunları duvardan ayırdığınız andan itibaren yanmaya başlıyor elektrik kesintisine karşı
Özel zelzele materyalleri var yiyecek hijyen materyali üzere Okullardaki sarsıntı çantalarının içindeki yiyecekler aşikâr aralıklarla değiştiriliyor Konut üretiminde kullanılan materyaller de hafif materyaller Konutlardaki eşyalar duvara monteli Mesela ben bunun değerini yaşadığım bir zelzelede gördüm Türkiye den baharat almıştım ve baharatları koyduğum rafı duvara monte etmedim Sarsıntıda yalnızca o raf aşağıya indi
Japonya deyince herkesin aklına çok katlı binalar geliyor lakin ülke genelinde tek ya da iki katlı meskenler de epey yaygın Bunlar 10 yılda bir sarsıntı için yenilenmek ya da güçlendirilmek zorunda Konut sahipleri bunun için banka kredisi kullanabiliyor
Örneğin zelzele sonrası konutların tahliyesi gerekirse nereye gideceğiniz evvelden muhakkak Mahallede gitmemiz gereken okulun haritası bize verildi Bu haritaya bakarak zelzele sonrası toplanma alanımıza ulaşabiliriz
JAPONYA DA DEĞİL TÜRKİYE DE KORKUYORUM
Türe yıllar içinde alışkanlık kazanmış ve zelzele olsa da gündelik hayatına devam etmeye başlamış Cinse de bu noktada Diğdem Ay üzere güven hissine vurgu yapıyor Türkiye de ise bu duyguya sahip olmadığını belirterek ülkeye ziyarete geldiğinde zelzeleye yakalanmaktan korktuğunu lisana getiriyor Okul tatili periyodunda 1 5 aylığına Türkiye ye geldim İstanbul a Ankara ya ve Ege bölgesindeki kentlere gittim Türkiye de sarsıntı nedeniyle bir huzursuzluğum var En ufak bir ses duyduğumda başım döndüğünde huzursuz oluyorum
Japonya da sarsıntıya yönelik pek çok şey yapıldığını hatta daha ne yapılabilir diye konuşulduğunu söyleyen Tipe Biz Türkiye de hala neler yapabiliriz diye tartışıyoruz Japonya da bu husus çoktan geçilmiş Neler yapılacağını sizin isminize düşünenler var bunu da uyguluyorlar Bununla ilgili örnek vereyim geçtiğimiz aylarda kapım polis tarafından çalındı Sarsıntı için adreste oturanları denetim ettiklerini söylediler ve 6 ay içinde yatılı konuk bekleyip beklemediğimi sordular Her yıl yapıyorlar bunu diyor
6 Şubat sarsıntılarında Tokyo da olduğunu belirten Tipe sarsıntının haberini birinci aldığında kısa vadeli şok yaşadığını anlatıyor Türkiye deki yakınlarına ulaşmaya çalışan Tipe Maraş merkezli zelzelelerde ailesinden kayıplar yaşadığını söylüyor Tipe hislerini O sırada Tokyo da bir zelzele olsa çok da değerli olmazdı benim için Aklım büsbütün Türkiye deydi halinde söz ediyor
