İZMİR Mitolojik öyküleri kendine mahsus biçimde heykellerine aktaran heykeltıraş Cem Sağbil 1999 yılında İzmir de İstanbul Escort Bronzhane isimli bronz döküm atölyesini kurdu 2006 ve 2007 yıllarında Türkiye de yılın sanatkarı mükafatını alan Sağbil yurt dışında Karsluhe Stuttgart Berlin Reutlingen Paris Boston ve Lefkoşa da Türkiye de Anadolu Yakası Escort ise İstanbul Ankara İzmir Çanakkale ve Muğla da şahsî stantlar açtı
Son yıllarda soyut çalışmalardan çok anlatımcı figüratif yapıtlara tartı veren Sağbil yapıtlarını öyküler üzerine kurduğunu söz ederek İzleyici benim Kartal Escort yaptığım heykelde anlattığım öykünün içine yahut üstüne kendi öyküsünü yerleştiriyor Münasebetiyle bir şeyi ne kadar az materyal ile anlatırsam izleyiciye o kadar alan açabilirim diyor
‘MİMARİ DAİMA İLGİ ALANIMDA OLDU’
Mimarlık eğitiminin akabinde heykeltıraşlık neden ağır bastı
İstanbul Hoş Sanatlar Akademisi nde iç mimarlık ve sanayi tasarımı eğitimi aldım Akademiyi bitirmeden Almanya Stuttgart Hoş Sanatlar Akademisi’nde 7 yıl heykel ve seramik okudum Ardından Stuttgart Hoş Sanatlar Akademisi’nde tekrar 4 sene kadar bronz eğitimi aldım İstanbul da okurken içinde bulunduğum ortam çok güç ve yorucuydu O devir iç mimarlık tasarım üzere kavramlar bana çok yabancı kaldı Sanırım heykel eğitimi çamur alçı metal ile uğraşmak bana daha cazip geldi
Ancak mimari alışılmış ki benim daima ilgi alanımda oldu Hatta Kuzey Kıbrıs’ta gerçekleştirdiğim bir kerpiç konut projem de var Hasan Fatty isimli Mısırlı bir mimarın çok eski teknikleri kullanarak yapmış olduğu kubbeli ve tonozlu teknikleri kullanarak bir konut yaptım Fakat ne yazık ki artık bu mesken yok yerine yüzlerce yataklık büyük bir otel yapıldı
Eserleriniz alışılmışın dışında son derece özgün ve çağdaş sanata yeni bir vizyon kazandırıyor Bunu neye borçlusunuz
Ürettiğim yapıtları çok da çağdaş sanatın içinde görmüyorum Yaptığım işi bir lisan bir anlatım biçimi olarak görüyorum Aslında bu türlü bir beklenti yahut arayış içinde de değilim Umarım vakit içinde birtakım sanat düşünürleri buna karar verir Sonuçta beni etkileyen bahisleri biraz da felsefi yoldan vakitsiz bir olguda işlemek beni çok tatmin ediyor Kendi çıtam beni her vakit çok meşgul etti
YAPTIĞIM BİR YAPITI BRONZ OLARAK GÖRMEK ÇOK HEYECANLI
Heykellerinizi en sert gereç olan bronzdan yapıyorsunuz fakat birebir vakitte yumuşak ve naif tabirleri seçmeniz dikkat çekiyor İkisini bir ortaya getirmek güç olmuyor mu neden bronz
Evet bronz sert bir metal ve tabiatta en az erozyona uğrayan metaller kümesinde yer alıyor Bronz heykel sanatında da çok kullanılan bir gereç Kalıcılığının yanı sıra dokuları çok âlâ yansıtması ve yumuşak bir his vermesi sanırım benim de bu metali tercih etmemde rol oynadı Çamur yahut öbür bir gereçten yaptığım bir yapıtı bronz olarak görmek bana farklı bir heyecan veriyor Birinci yapmış olduğum bronz heykelleri yatağımın başucuna koyduğumu hatta geceleri kalkıp tekrar tekrar baktığımı hatırlıyorum Benim için çok farklı bir histi
1999 yılında İzmir de kurmuş olduğum Bronzhane isimli döküm atölyesinde bugüne kadar bütün heykellerimi dökme imkanımız oldu Bir sanatçı olarak bu türlü bir atölyeye sahip olmak benim en büyük şanslarımdan bir adedidir
‘Karşılaşma’ isimli eserinizde birliktelik ve ayrılık birlik ve farklılık ikilemini kullanmışsınız Neden zıtlıkları tabir etmeyi tercih ettiniz Zıtlık kavramı sizin için ne kadar kıymetli
Evet aykırılar benim sık işlediğim bir bahis Bir şeyin bir kavramın var olabilmesi için onun zıddına gereksinimimiz var Beyinlerimiz bu türlü çalışıyor dengelemeye yahut kıstaslamaya çalışıyoruz Sanırım bu çok varoluşsal his ve kavramlar silsilesi Bu bahisle yüklü ilgilenmem 2000’li yılların başında oldu Eğitim ve atölyeler ile geçen 30 seneye yakın bir Almanya serüvenim var Bu ortada çok sık Türkiye’ye gidip geldim Hasebiyle Akdenizli ve Avrupalı kavramları ortasında daima bir seyahat yaptım
Nietzsche mitolojideki iki ilah olan Apollon ve Dionysos u karşılaştırır Apollon güneş ile temsil edilir disiplin devamlılık mantık Apollon a mal edilir Dionysos ise ay ile temsil edilir ve bana nazaran bu bir dişilik sembolüdür Hisler inanışlar aşklar efsaneler bu allaha mal edilir Batı Apollon ile Doğu Dionysos ile temsil edilir
Bu mevzu ile ilgili elinde güneş tutan Hemera ve ay tutan adam heykellerini yaptım Bu heykellerin bir edisyonu Paris Belediyesi tarafından 2013 yılında satın alındı le Square Alban Satragne da sergileniyor Sonuçta dualizm kavramı sanırım birçok şeyi belirliyor Bir hali de ying yang
Eserleriniz mizahi yaklaşımlar da barındırıyor Sanatınızda komik olana ulaşmak sizin için neyi tabir ediyor
Eserlerimdeki mizahi yaklaşımlar çok şuurlu yapılan bir durum değil sanırım birçoklarında ben kendim de eğleniyorum Temelinde kimi eksik uzuvlar kolay hız tabirleri yahut beden lisanları ile anlatmaya çalıştığım şey o mizahi duruşun ardındaki his
AZINLIKLAR KENDİ GELENEK VE GÖRENEKLERİNE DAHA SIKI BAĞLANIR
‘Azınlık mantalitesi’ size ilişkin bir kavram Göçün ve mülteci düşmanlığının bu kadar gündemde olduğu bir devirde sanat açısından neler söylersiniz
Azınlıklar kendi varoluş hisleri içinde kendi gelenek ve göreneklerine daha sıkıca bağlanırlar Daha tutucu bir hal alırlar kendilerine alan açmaya çalışmalarının sebebi bulundukları ortamda onlardan ve onların alışkanlıklarından fazla bir şey olmamasıdır Bundan ötürü çok ağır bir biçimde kendilerini var etmeye çalışırlar Azınlıklar toplumları değiştirir Bu hisler sanatı da her iki tarafı da tesirler değiştirir Bence popülist ve propagandist tesirleri sanatta daha fazla görülür
HEYKELLERİMİ KISSALAR ÜZERİNE KURUYORUM
Birçok heykelinizde anlatımcı yan ağır basıyor ve birçok istikametten izleyene kendisini anlatıyor Adeta izleyici ve eser ortasında bir bağ kuruluyor
Evet ben öyküler anlatıyorum Yüklü olarak yapıtlarımda mitolojiyi kullandım Batı dünyasında mitoloji daha doğrusu İyon mitolojisi Doğu dünyasına göre çok daha faal Batı’nın sosyolojik ruhsal ve felsefi temelleri neredeyse İyon mitolojisi üzerine inşa edilmiş Bunun bana sağlamış olduğu avantaj son derece vakitsiz bir biçimde o ana kavramların üzerinde olabildiğince kelam söyleme ve çalışma imkanı sağladı Heykellerimi de bu öyküler üzerine kuruyorum Ancak son periyotlarda şunun farkına vardım İzleyici benim yaptığım heykelde anlattığım kıssanın içine yahut üstüne kendi kıssasını yerleştiriyor Hasebiyle ne kadar az materyal ile bir şey anlatırsam izleyiciye o kadar alan açabilirim İşte bu beni çok keyifli bir formda meşgul ediyor
İnsana dair keşif seyahatinizde gelecekte öteki ne cins hususları ele almayı planlıyorsunuz
Başlangıçtan beri mitoloji ile yol aldım Bu benim için çok ağır ve çok heyecanlı bir serüven Bir kapıyı açıyorsunuz gerisinden on kapı açılıyor öteki bir kapı açıyorsunuz bir on kapı daha açılıyor Bir gün Artık kâfi bu labirentten çıkamıyorum öteki şeylerle ilgileneyim çiçek böcek yapmak istiyorum dedim Çok kolay bir biçimde çiçek böcek insan üzere şeylerle uğraşayım derken Tabiat Ana serisi çıktı Tabiat Ana da neredeyse tekrar bir mitolojik kavrama dönüştü
Bu ortada günümüzde teknik çok süratli ilerliyor heykelde de üretim teknikleri değişiyor endüstriyel teknikler uygulanmaya başlıyor Bize kalan en azından şimdilik his Bu kavram da esasen benim materyalim ve beni kesinlikle bir yerlere götürecektir
