Joanna Thompson
Bilim insanları kısa mühlet evvel kozmostaki en manyetik yıldızı keşfetti HD 45166 ismi Avcılar Escort verilen yıldız eşsiz biçimde alışılmadık bir kökeni akla getiren helyum bakımından varlıklı bir spektral imza taşıyor Tuhaf bir nötron yıldızı çeşidi olan bu gök cismi rekor kırmasının yanı sıra bir Beylikdüzü Escort ‘magnetar’ın hayat döngüsündeki birinci etabın bir örneği olabilir
TÜRÜNÜN BİRİNCİ ÖRNEĞİ
Nötron yıldızları bilinen kozmostaki en ağır gök cisimleridir ve Güneş in kütlesini bir kentten daha büyük olmayan bir alana Bahçeşehir Escort toplarlar Nötron yıldızlarının magnetarlar diye bilinen yüksek manyetik güce sahip çeşitleri ise cihandaki bilinen en güçlü manyetik alanlardan kimilerine sahiptir Nötron yıldızları ve magnetarlar meyyit bir yıldızdan geriye kalan unsurlar çok derece ağır ve sıcak bir obje halinde bir ortaya geldiği vakit gerçekleşen büyük süpernova patlamalarının sonrasında ortaya çıkar
Öte yandan gökbilimciler hâlâ olağan nötron yıldızlarına kıyasla hangi şartların magnetarları yarattığını keşfetmeye çalışıyor 17 Ağustos ta Science mecmuasında yayınlanan yeni bir makale ise bu süreci aydınlatabilir
Dünya ya 3 bin ışıkyılı aradaki Monoceros Tek Boynuzlu At takımyıldızında bulunan HD 45166 bir asrı aşkın müddettir bilim insanlarının aklını kurcalıyor Yıldız daha küçük daha sönük ve olağandışı derecede yüksek bir helyum yoğunluğuna sahip olmanın yanı sıra Wolf Rayet yıldızı diye bilinen çok seviyede parlak gök cismine misal halde davranıyor Bununla birlikte şu ana dek hiç kimse tuhaf spektral imzasına bir açıklama getirme tarafında ikna edici bir hipotez ortaya koyamamıştı
KENDİNE HAS BİR OLUŞUM SÜRECİNDEN GEÇMİŞ
Hollanda da bulunan Amsterdam Üniversitesi nde astronom ve yeni araştırma makalesinin ortak muharriri olan Tomer Shenar verdiği demeçte Literatürü gözden geçirirken bir aydınlanma anı yaşadığımı hatırlıyorum Ya bu yıldız bir magnetarsa dedi
Shenar ve araştırma takımı birkaç yer tabanlı gözlemevinden sağlanan dataları kullanarak HD 45166 nın çok seviyede manyetik güce sahip olduğunu keşfetti Güneş inkinden 43 bin kat daha fazla olan bu manyetik güç rekor seviyede bir bulguydu
Araştırmacılar kırmızı harika dev yıldızlardan evrimleşen devasa helyum yıldızlarının büyük kısmının bilakis HD 45166 nın iki küçük yıldızın birleşmesi esnasında meydana geldiğinden şüpheleniyor Buna ek olarak birkaç milyon yıl içinde mütevazı bir süpernovaya dönüşeceğini ve bir magnetar olarak tekrar doğacağını düşünüyorlar
Ulusal Bilim Vakfı na bağlı Optik Kızılötesi Astronomi Araştırma Laboratuvarı nda gökbilimci ve araştırmanın ortak müellifi André Nicolas Chené verdiği demeçte Bu çok kendine has bir senaryo Buna benzeyen sistemlerde kaç tane magnetarın oluştuğu ve öteki sistem çeşitlerinde kaç adedinin ortaya çıktığı sorusunu gündeme getiriyor dedi
Bu ortada bu oluşum evresindeki magnetar proto magnetar daha evvel hiç gözlemlenmemiş yeni bir yıldız cinsini yani büyük bir manyetik helyum yıldızını temsil ediyor
Bilim gazetecisi
Yazının özgünü Live Science sitesinden alınmıştır Çeviren Tarkan Tufan
